ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı (EUCOM) iki Rus Su-27 uçağının, Karadeniz’de ABD'ye ait MQ-9 İnsansız Hava Aracını taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9’un uluslararası sulara düştüğünü duyurdu.
EUCOM’dan yapılan yazılı açıklamada, Rusya’ya ait iki Su-27 uçağının Karadeniz üzerinde ABD Hava Kuvvetlerine bağlı MQ-9 istihbarat, gözlem ve keşif insansız hava aracına (İHA) “profesyonel olmayan bir şekilde önleme yaptığı” kaydedildi.
Açıklamada, “Sabah saat 7.30 sularında Rus Su-27’lerinden biri MQ-9’ın pervanesine çarptı. ABD Kuvvetleri MQ-9’u Karadeniz’de uluslararası sulara düşürmek zorunda kaldı. Çarpışmadan önce Su-27 uçağı düşüncesizce, çevreye zarar vererek, gayri profesyonel bir şekilde MQ-9’un üzerine yakıt püskürttü ve önünde uçtu. Bu olay güvensiz ve gayri profesyonelliğin yanı sıra beceriksizliğin göstergesidir.” denildi.
Bu olayın, Rus pilotlar tarafından gerçekleştirilen bir dizi tehlikeli eylemin devamı olduğuna işaret edilen açıklamada, bu davranışların tehlikeli olduğu ve yanlış hesaplamalara yol açabileceği kaydedildi.
Açıklamada sözlerine yer verilen ABD’nin Avrupa ve Afrika Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral James B. Hecker, “Bizim MQ-9 hava aracımız uluslararası hava sahasında Rus uçağı tarafından vurulduğunda rutin operasyonlar yürütüyordu.” değerlendirmesinde bulundu.
Hecker, MQ-9’un düştüğünü ve kaybedildiğini aktararak Rus pilotun bu davranışının neredeyse kendi uçağının da düşmesine neden olacağını belirtti.
ABD’li general, “ABD ve müttefik hava araçları uluslararası hava sahasında operasyon yürütmeye devam edecek ve Rusya’ya operasyonlarını profesyonel ve güvenli bir şekilde yapması çağrısında bulunuyoruz.” ifadelerini kullandı.
Pentagon: Rusya henüz Karadeniz'de düşen ABD İHA'sını ele geçirmedi
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder da günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, 2 Rus uçağının MQ-9'a yönelik tacizinin 30-40 dakika sürdüğünü belirtti.
Ryder, önlemelerin sıklıkla yaşandığını ancak bu denli tehlikeli ve profesyonel olmayan önlemenin yeni olduğunu kaydetti.
İHA'nın enkazının nerede olduğuna ve enkaz çıkarma çalışması yapılıp yapılmayacağına dair detaylardan bahsetmeyen Ryder, "Rusya'nın enkazı henüz ele geçirmediğini" bildirdi.
Sözcü, taciz sırasında Rus uçakları ile herhangi bir telsiz görüşmesinin söz konusu olmadığını, çarpmadan sonra ABD İHA pilotunun hasar alan MQ-9'u Karadeniz'e düşürdüğünü dile getirdi.
ABD'li general, ABD'nin enkaz çıkarma dahil olayla ilgili Türkiye ve bölgedeki diğer müttefiklerle henüz iletişime geçmediğini sözlerine ekledi.
Rusya'nın Washington Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığına çağrılacak
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price ise günlük basın açıklamasında, ABD'nin "bu güvensiz, profesyonelce olmayan müdahaleye güçlü itirazlarını" iletmek için üst düzey Rus yetkililerle "doğrudan temasa geçtiğini" söyledi.
"Rus büyükelçisini bu mesajı ileteceğimiz birime çağırıyoruz." diyen Prize, çağrı sürecinin devam ettiğini ve görüşmenin bugün ABD yerel saatiyle öğleden sonra gerçekleşmesinin beklendiğini de sözlerine ekledi.
Beyaz Saray: Tehlikeli, profesyonellik dışı ve pervasızca
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby de günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
İki Rus Su-27 uçağının, Karadeniz'de ABD'ye ait MQ-9 İHA'sını taciz etmesi ve uçaklardan birinin çarptığı MQ-9'un uluslararası sulara düşmesine ilişkin Kirby, Rus uçakları tarafından bu tarz tacizlerin "alışılmadık bir hadise olmadığına" işaret etti.
Kirby, diğer taraftan son müdahaleyi "tehlikeli, profesyonellik dışı ve pervasızca" diye niteleyerek, bunun, ABD İHA'larından birinin düşmesine neden olması bakımından emsalsiz olduğunu vurguladı.
Son haftalarda Ruslar tarafından Karadeniz üzerindeki ABD İHA'larına tacizlerin olduğunu belirten Kirby, son olaya ilişkin, Rusya'nın Karadeniz üzerinde ABD'nin İHA uçurmasını caydırmaya yönelik bir mesaj vermek istediyse bunun başarılı olmayacağını söyledi.
Kirby, "Uluslararası sular üzerindeki uluslararası hava sahasında uçmaya ve faaliyet göstermeye devam edeceğiz. Karadeniz hiçbir millete ait değildir. Dünyanın bu bölgesinde ulusal güvenlik çıkarlarımız için yapmamız gerekeni yapmaya devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Savaştan önce de Karadeniz üzerinde ABD İHA'larının uçtuğunu ancak savaş sonrasında son bir yılda sürekli olarak Karadeniz hava sahasında İHA uçurduklarını söyleyen Kirby, uluslararası hava sahasında uçmadan önce Rusları bilgilendirmeleri gibi bir zorunluluklarının olmadığını dile getirdi.
Kirby, ABD Dışişleri Bakanlığının Rus mevkidaşlarıyla görüşeceğini ve bu "tehlikeli ve profesyonellik dışı" engelleme konusundaki endişelerini dile getireceklerini bildirdi.
Rusya: ABD’ye ait MQ-9 İHA Karadeniz’de geçici durum alanını ihlal etti
Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada ise sabah saatlerinde Kırım yarımadası bölgesinde Karadeniz suları üzerinde Rus hava kuvvetlerinin hava sahası kontrol araçlarının, Amerikan MQ-9 İHA’sının Rusya devlet sınırlarına yöneldiğini tespit ettiği belirtildi.
ABD'ye ait İHA’nın hava sahası kullanımına yönelik "geçici durum alanı" sınırlarını ihlal edecek şekilde transponderlerini kapatarak gerçekleştirdiğinin altı çizilen açıklamada, bu alanın "özel askeri operasyon" yürütmek amacıyla oluşturulduğu, bu bilginin uluslararası hava sahasının tüm kullanıcılarına iletildiği ve uluslararası standartlara uygun olarak yayımlandığı hatırlatıldı.
Söz konusu alanı ihlal edenin kimliğini tespit amacıyla görev başındaki hava savunma kuvvetlerine ait savaş uçaklarının havalandığı kaydedilen açıklamada, "Moskova saati ile 09.30 sıralarında yapılan keskin manevra sonucunda MQ-9 İHA irtifa kaybederek kontrolsüz uçuşa geçti ve su yüzeyine çarptı. Rus savaş uçakları silah kullanmadı, İHA ile temas kurmadı ve güvenli bir şekilde üsse döndü.” ifadeleri kullanıldı.
ABD Rusya-Ukrayna savaşının başından beri Karadeniz’de İHA uçuruyor.
Düşen MQ-9 İHA’sının enkazını toplamak üzere şu anda Karadeniz’de ABD’ye ait savaş gemisi bulunmuyor.