Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin İNA'da katıldığı bir programda yaptığı açıklamalarında bölge ve özellikle Suriye'de son zamanlarda yaşanan durumları değerlendirdi.
Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, Irak Devlet Kanalı'na (İNA) verdiği özel röportajda Suriye’de yaşanan gelişmeler ve Irak’ın bu konudaki tutumu hakkında açıklamalarda bulundu.
Esad’ın devrilmesi ile sonuçlanan gelişmelerden önce Türkiye ve Suriye liderlerine ilişkilerin yeniden kurulması talebinde bulunduğunu anlatan Sudani, bunu engelleyen sebeplerin detaylarını açıkladı.
“Erdoğan olumlu yaklaştı, Esad şart koştu”
Sudani, "Geçtiğimiz Nisan ayında Bağdat’a yaptığı ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Suriye ile ilişkilerin yeniden kurulmasının önemini ilettim ve kendisi buna olumlu yaklaştı. Esad’a ise Bağdat'ta Irak, Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı gerçekleştirmeyi teklif ettim. Başlangıçta olumlu yaklaştı ancak bazı şartları vardı" dedi.
Başbakan Sudani, söz konusu şartları ise şöyle açıkladı:
"Esad ile Bağdat'ta dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı düzenlenmesi için üç kez girişimde bulundum. Türk tarafı bu konuda olumlu yaklaştı. Türkiye, ülkesindeki Suriyeli göçmenlerin geri dönmesini ve terörle ortak mücadele edilmesini şart koştu.
Suriye tarafı ise, Türkiye'nin şartları arasında yer alan mültecilerin geri dönüşü konusunda hemfikir olduğunu belirtti. Ancak terörle mücadelenin genel olarak ele alınması gerektiğini, sadece terör örgütü PKK ile değil, diğer silahlı gruplarla da mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu da anlaşmazlık noktası oldu.”
"Bu üç girişimden sonra Ankara ile Şam’ın aynı masada oturması mümkün olmadı” diyen Sudani, Bağdat’ın taraflar arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek için önemli çaba sarf ettiğini belirtti.
“Yaşananlar sürpriz olmadı”
Sudani, “Suriye'nin içinde bulunduğu durum göz önüne alındığında yaşananlar sürpriz olmadı” dedi.
Mevcut durumda Suriye'nin iç işlerine karışmama gibi net bir tutuma sahip olduklarını vurgulayan Sudani, "Karar, kendi tercihlerini belirleyecek olan Suriye halkına bırakılmalıdır" dedi.
Başbakan Sudani sözlerine şunları ekledi:
"Suriye'deki gelişmelerden silahlı grupların ve DEAŞ terör örgütü unsurlarının varlığı nedeniyle endişeliyiz. DEAŞ'ın hareketlerini takip ediyoruz. Ürdün ve uluslararası koalisyonla ortak operasyonlara başladık. Suriye topraklarının birliği ve bütünlüğü ile Suriye halkının iradesine saygı gösterilmesine önem veriyoruz. Müdahale etmeksizin Suriye'de kapsamlı bir siyasi süreci desteklemeye hazırız.”
Sudani, Heyet Tahrir eş-Şam lideri Ebu Muhammed Cevlanli ile temas kurduğu iddialarını reddederek, “Suriye’deki durum 2003 sonrası Irak’ın durumuna benziyor. Bu yüzden aynı hatalara düşmemek için tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız ve Suriye’ye karşı dostane ülkelerle ortak bir tutum benimsemeliyiz” dedi.
Sudani, "Diplomatik misyonumuz Şam'da görevine başladı” bilgisini paylaştı.
Başbakan Sudani'nin açıklamalarından ayrıca satır başları:
- Başbakan: Uluslararası koalisyonla ilişkilerimizi kesmeden, ikili güvenlik ilişkilerine geçiş yapacağız.
- Başbakan: Uluslararası koalisyon, Irak'ın terörle mücadelesine destek verme taahhüdünde bulunmuştur.
- Başbakan: Koalisyonla ilişki düzenlemesi, ülkenin istikrarı ve silahların devlet kurumları bünyesinde kontrolü için temel bir unsurdur.
- Başbakan: Irak ve Arap ülkelerinin temel hedefi, Suriye topraklarının bütünlüğü ve güvenliğidir.
- Başbakan: Ebu Muhammed el-Cevlani'den herhangi bir temas almadık.
- Başbakan: İlk kez, net bir yürütme programına sahip bir hükümetimiz var.
- Başbakan: Siyasi anlaşmaya bağlıyız.
- Başbakan: "2024 Başarı Yılı" sadece bir isimlendirme değil; 2025 yılı da bu şekilde olacak.
- Başbakan: Bağdat ve vilayetlerde 8.935 devam eden proje bulunmaktadır.
- Başbakan: Hükümet, 2.611 atıl projeyi devraldı.
- Başbakan: 1.455 projeye başladık, bunlardan bazıları teslim alındı.
- Başbakan: İşsizlik oranını %16,5'ten %14,4'e düşürdük, yoksulluk oranını ise %23'ten %17'ye indirdik.
- Başbakan: Daha önce projelerin seçiminde siyasi düşünceler etkiliydi.
- Başbakan: 5, 10 ve 20 yıllık projeler için temel attık.
- Başbakan: Fao Limanı’ndaki beş rıhtımın açılışı, benim için gurur duyduğum projelerden biridir. İlk kez Irak’ın doğrudan Körfez’e bir bağlantısı oldu.
- Başbakan: Fao Limanı artık bir gerçeklik haline geldi.
- Başbakan: Nüfus sayımının gerçekleştirilmesi, güvenlik ve istikrarın bir göstergesidir.
- Başbakan: Bir siyasi proje ve vizyonumuz var; bunun temeli halk olacaktır.
- Başbakan: Siyasette yeni bir çalışma yöntemi geliştirmenin zamanı geldi.
- Başbakan: Yüksek Dini Merciliğin vurguladığı altı ilke, destek beyanlarına değil, bunları uygulamaya yönelik ciddi çalışmalara ihtiyaç duyar.
- Başbakan: Tüm siyasi güçlerin, Yüksek Dini Merciliğin ilkelerini benimsemeleri konusunda kararlıyım.
- Başbakan: İstihbarat birimlerimiz, yeni Baas Partisi örgütlerini ortaya çıkardı, üyelerini tutukladı ve yargıya sevk etti.
- Başbakan: Bazı siyasi güçler, kabine değişikliğinin şekilsel olmasını önerdi, ancak bunu reddettim.
- Başbakan: Değerlendirmelerim sonucunda, 4 ila 6 bakanın değiştirilmesi gerektiği sonucuna vardım.
- Başbakan: Kabine değişikliğine yönelik kasıtlı bir engelleme olduğunu gördüm.
- Başbakan: Hükümet, seçimlerin anayasal süreye uygun olarak yapılmasına bağlıdır.
- Başbakan: ABD ile ilişkimiz kurumsal temellidir.
- Başbakan: Silah kaynaklarını çeşitlendirme yoluna gittik.
- Başbakan: Hükümetin iki yılı içerisinde, yabancı ve Arap yatırımları 62 milyar doları aştı.
- Başbakan: İlaç sanayisinde büyük bir sıçrama yaptık ve ihtiyaçların %35’ini karşıladık.
- Başbakan: Yolsuzlukla ilgili davalardan 500 milyar dinardan fazla bir meblağı geri aldık.
- Başbakan: 55 yolsuzluk dosyasını inceledik ve çözüm önerileri sunduk.
- Başbakan: Mahkemelerde 21 bin cezai dava görülmektedir.
- Başbakan: Yolsuzlukla mücadele destek ekibi, 90 dosyayı yargı ve dürüstlük kurumlarına sevk etti.