Irak Başbakanı’nın mali ve ekonomik danışmanı Müzher Muhammed Salih, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Irak’a yönelik gönderdiği mesaj ve uygulamaya konulan yeni gümrük vergileriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Salih,  yaptığı açıklamada, “Başkan Trump’ın Irak hükümetine gönderdiği son mesaj, iki ülke arasındaki ticari ve yatırım ilişkilerini geliştirme yönünde açık bir olumlu niyet taşıyor. Mesajın içeriğinden, ABD yönetiminin stratejik ortaklık çerçevesinde ekonomik iş birliğini genişletmeye istekli olduğu anlaşılmaktadır” ifadelerini kullandı.

Salih, Irak’ın ABD’ye olan ihracatının büyük oranda ham petrol ile sınırlı olduğunu ve bu petrolün daha önce Trump döneminde uygulanan gümrük vergilerinden muaf tutulduğunu hatırlatarak, “Irak’tan ABD’ye günlük yaklaşık 200 bin varil ham petrol ihraç ediliyor ve bu da yıllık yaklaşık 4.5 milyar dolarlık bir değere karşılık geliyor. Bu ürün zaten gümrük vergisinden muaftı. Dolayısıyla %30’luk vergi ihtimali, diğer ihracat kalemlerinin neredeyse yokluğu göz önünde bulundurulduğunda mantıklı görünmüyor” dedi.

Irak’ın ABD’den Yıllık 1.5 Milyar Dolarlık İthalatı Var

Danışman Salih, Irak’ın ABD’den her yıl yaklaşık 1.5 milyar dolar değerinde mal ve hizmet ithal ettiğini, bunların başında mühendislik ekipmanları, elektrikli cihazlar, yedek parçalar, hassas makineler, sivil uçaklar, dijital teknolojiler ve tarım ürünlerinin geldiğini söyledi.

Salih, “Bu ithalatlar miktar olarak büyük olmasa da, üretim ve hizmet sektörlerine katkı sağlayan kaliteli ve yüksek teknoloji içeren ürünler olması sebebiyle stratejik önem taşımaktadır” diye konuştu.

Salih, Beyaz Saray’dan gelen mesajın, özellikle yenilenebilir enerji, bilgi teknolojileri ve yüksek kaliteli tüketim malları gibi alanlarda ithalatı teşvik ederek Irak ile ABD arasında ticaretin artırılmasına yönelik bir girişim olarak okunması gerektiğini belirtti.

Ekonomik Çeşitlilik Vurgusu ve ABD Tahvilleri

Irak’ın, ekonomisini çeşitlendirme ve ticaret dengesindeki petrol bağımlılığını azaltma çabaları içinde olduğunu vurgulayan Salih, “ABD gibi gelişmiş bir ekonomiyle kurulacak güçlü iş birliği, Irak’ın ithalat yapısını daha verimli ve üretken hale getirmesine katkı sağlayabilir” dedi.

Ayrıca Irak’ın döviz rezervlerinin yaklaşık yarısının Amerikan Hazine tahvillerine yatırıldığını hatırlatan Salih, bunun iki ülke arasındaki karşılıklı güvenin bir göstergesi olduğunu ve Irak’ın mali istikrarına katkı sunduğunu ifade etti.

Salih, “ABD’nin mesajı dar anlamda bir ticari tehdit değil, iki ülkenin ortak çıkarlarına dayalı stratejik bir ekonomik ortaklık inşası için fırsat olarak görülmelidir” dedi.

Trump’tan Irak’a %30 Gümrük Vergisi Kararı

Öte yandan, Trump, aralarında Irak, Libya ve Cezayir’in de bulunduğu bazı ülkelere %30 oranında gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Reuters’in haberine göre, Trump yönetimi tarafından hazırlanan resmi yazışmalarla Cezayir’e %30, Brunei’ye %25, Irak’a %30, Libya’ya %30, Moldova’ya %25 ve Filipinler’e %25 oranında gümrük tarifesi uygulanması kararlaştırıldı.

Uzman Uyarısı: Irak İçin Üçlü Strateji Gerekiyor
Uluslararası ekonomi uzmanı Nuwar es-Saadi ise, Trump’ın bu kararının Irak ekonomisinde karmaşık etkiler doğuracağını söyledi. Saadi, Irak’ın halihazırda sınırlı sayıda ihracatçısı bulunduğunu ve bu şirketlerin zarar göreceğini ifade ederek, asıl sorunun Irak’ın zayıf ve tek yönlü ekonomik yapısı olduğunu vurguladı.

Saadi’ye göre Irak’ın acilen üç adım atması gerekiyor:

• ABD ile doğrudan diplomatik görüşmeler başlatarak olumsuz etkilerin anlatılması ve vergi oranlarının düşürülmesi ya da bazı ürünlerin muaf tutulması,
• Ticaret ortaklarını çeşitlendirerek Çin, Hindistan, Türkiye ve Körfez ülkeleri gibi alternatif pazarlara yönelmesi,
• Ulusal bir ticaret politikası oluşturulması, dışa bağımlılığı azaltacak stratejik planların hayata geçirilmesi.