Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, İran’ın daveti üzerine Tahran’da üst düzey temaslarda bulunmak üzere ziyaret gerçekleştirecek.
UAEA'nın Twitter hesabından yapılan açıklamada, Başkan Grossi’nin Tahran yönetiminin daveti üzerine bu ülkeye gideceği bildirildi.
Açıklamada, Grossi’nin üst düzey temaslarda bulunacağı, cumartesi Viyana’ya döneceği ve burada basın toplantısı düzenleyeceği kaydedildi.
İran’da yüzde 83,7'ye varan saflıkta uranyum parçacıkları
UAEA'nın Yönetim Kurulu üyesi ülkelerle her 3 ayda bir paylaştığı İran'ın nükleer faaliyetlerini ele alan ve 28 Şubat'ta medyaya yansıyan raporda, müfettişlerin 21 Ocak'ta İran'ın yer altı tesisi Fordo'da IR-6 santrifüjünün daha önce beyan edilenden "önemli ölçüde farklı" bir şekilde yapılandırıldığını fark ettiği ve buradan alınan numunelerin yüzde 83,7'ye varan saflıkta parçacıklar olduğunun belirlendiği aktarılmıştı.
Buna rağmen raporda, tespit edilen yüzde 83,7 saflıktaki uranyumun "parçacıklar" olduğu ve İran'ın yüzde 60'ın üzerinde zenginleştirilmiş bir uranyum stokuna sahip olmadığı belirtilmişti.
Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan ABD'nin 2018'de tek taraflı çekilmesi ve yaptırımları geri getirmesinden bir yıl sonra anlaşmadaki taahhütlerini durduran İran, ilk olarak Natanz'da 17 Nisan 2020'de yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini duyurmuştu.
İran, 22 Aralık 2022'de de Fordo'daki uranyum zenginleştirme merkezinde uranyumu yüzde 60 zenginleştirmeye başladığını açıklamıştı.
Ajans ve İran arasındaki gerginlik
İran’da UAEA’ya bildirilmemiş 3 yerde nükleer bulguların tespit edilmesi ve söz konusu nükleer bulgulara ilişkin Tahran yönetimine yöneltilen soruların istenilen düzeyde yanıtlanmaması taraflar arasında gerginliğe neden olmuştu.
Ajansın, Tahran’ın bu 3 yere ilişkin yaptığı açıklamayı teknik olarak inandırıcı bulmadığını bildirmesi üzerine 8 Haziran 2022’de UAEA Yönetim Kurulu, İran’a karşı karar almıştı.
Bu gelişme üzerine İran, 9 Haziran 2022’de İran nükleer anlaşma kapsamında bu ülkenin nükleer programını denetlemek amacıyla Ajansın kullandığı kamera sistemleri başta olmak üzere çeşitli ekipmanları kaldırmaya başladığını duyurmuştu.
İran, 2 Kasım 2022'de UAEA ile farklılıkları azaltmak için Viyana'ya bir heyet gönderdiğini duyurmuş, UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi ise 9 Kasım'da yaptığı açıklamada, Tahran'ın son toplantıda "yeni bir şey sunmadığını" söylemişti.
