Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa'da enerji, ulaştırma ve dijitalleşme alanlarındaki altyapı eksikliklerinin giderilmesi hedefiyle Baltık, Adriyatik ve Karadeniz ülkelerinin başlattığı "Üç Deniz Girişimi"nde, "Stratejik Ortak" olarak yeni bir rol üstlendi.
Dışişleri bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Üç Deniz Girişimi (ÜDG), 2015'te Polonya ve Hırvatistan'ın girişimleriyle, Baltık Denizi, Adriyatik Denizi ve Karadeniz'i içeren, görece daha eski ve yetersiz enerji, dijital ve fiziki ulaştırma altyapısına sahip Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin altyapılarını ve bağlantısallığını güçlendirmeyi amaçlayan, sadece Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin "Katılımcı Üye" olabildiği uluslararası bir platform olarak kuruldu.
ÜDG'nin 10. Zirvesi 28-29 Nisan 2025'te Varşova'da düzenlendi.
Türkiye'nin "Stratejik Ortaklık" başvurusu 10. Zirve'de üye ülkelerce kabul edildi.
ÜDG'ye herhangi bir statü için başvuru yapan ülkelerin başvurularının onaylanması, katılımcı üyelerin oydaşmasıyla mümkün olabiliyor.
ÜDG'nin 11 Nisan 2024'te Vilnius'ta düzenlenen 9. Zirvesi'nde Türkiye dahil İngiltere, Finlandiya, Karadağ, İspanya ve İsrail özel konuk statüsünde katılım sağlamıştı.
Bu platform, Türkiye'nin enerji, ulaştırma, ve dijital altyapı alanlarında tesisine çalışılan bağlantısallık projelerinde ikili düzeyde sürdürdüğü işbirliklerini çok taraflı bir arenada ele almasını sağlayacak.
ÜDG içerisinde sadece AB üyesi ülkelerden oluşan "Katılımcı Üyeler" (Avusturya, Bulgaristan, Çekya, Estonya, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan), girişime mali destekte bulunabilecek veya prestij kazandırabilecek ülkelerden oluşan "Stratejik Ortaklar" (AB Komisyonu, ABD, Almanya, Japonya) ile Ukrayna ve Moldova gibi ülkeleri dahil etmek üzere tasarlanan "Ortak Katılımcılar"dan oluşan üç farklı statü bulunuyor.
Bu girişim kapsamında, Türkiye de öncelik verdiği ekonomik büyüme, yeni altyapı yatırımları ve enerji güvenliğini öne çıkarmakta.
Bu bağlamda, Ukrayna'nın yeniden imarı ve altyapının iyileştirilmesi de bu platformun ana gündem maddelerinden biri olacak.
Ayrıca, somut projelerle ilerleme sağlanması amacıyla anılan girişimin bir diğer önemli boyutu özel sektörle sağlanan etkileşim olup, her zirve paralelinde bir de iş forumu düzenlenmekte.
